Việt Nam bị đánh thuế 46%: Góc nhìn chiến lược từ một nhà đầu tư chuyên nghiệp

Việt Nam bị đánh thuế 46%: Góc nhìn chiến lược từ một nhà đầu tư chuyên nghiệp cùng đọc và suy ngẫm.

1. Sự kiện: Cú đánh thuế 46% – Một nước cờ địa chính trị và kinh tế cực kỳ cao tay

Mới đây, 2/4/2025 Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp thuế lên tới 46% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, với lý do Việt Nam đang “đánh thuế hàng Mỹ quá cao” và là “bến đỗ trung chuyển hàng Trung Quốc”. Đây không chỉ là một biện pháp thương mại, mà là một nước cờ địa chiến lược nhằm tái định hình chuỗi cung ứng toàn cầu theo hướng có lợi tuyệt đối cho Mỹ.

Động thái này nằm trong chiến lược phục hồi sản xuất nội địa, thu hút dòng vốn quay về Mỹ, và hạn chế phụ thuộc vào các quốc gia có liên quan mật thiết tới Trung Quốc. Rất tiếc, Việt Nam là một trong những quốc gia “vô tình đứng ở tâm xoáy” của làn sóng sản xuất chuyển dịch từ Trung Quốc suốt 5 năm qua.

2. Nhìn từ số liệu: Một cú đấm trực diện vào tăng trưởng của Việt Nam

Theo số liệu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ đạt khoảng 120 tỷ USD, chiếm tỷ trọng lớn trong cán cân thương mại quốc gia.

Những ngành bị ảnh hưởng trực tiếp:

• Dệt may – da giày: chiếm ~40% tổng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ. Với mức thuế 46%, sản phẩm Việt Nam gần như mất năng lực cạnh tranh so với Bangladesh, Mexico – các quốc gia đang duy trì thuế dưới 10%.
• Gỗ – nội thất: Các đối tác lớn như Wayfair, IKEA sẽ dịch chuyển đơn hàng sang các thị trường rẻ hơn để bảo vệ biên lợi nhuận.
• Điện tử – linh kiện: Với việc Việt Nam đang là nơi “đóng quân” của Apple, Samsung, LG… thuế cao sẽ khiến họ tái định vị chuỗi sản xuất sang Ấn Độ, Mexico hoặc Đông Âu – những nước có hiệp định ưu đãi hơn.
• FDI – đầu tư nước ngoài: Khi lợi thế thuế quan mất đi, các nhà đầu tư chắc chắn sẽ ngồi lại tính toán lại bài toán chi phí – rủi ro – dòng tiền. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ giải ngân FDI 2025–2027.

3. Tác động vĩ mô: Tỷ giá – thất nghiệp – nội lực tài khóa

Ba điểm nghẽn chính sẽ xảy ra:

• Tỷ giá USD/VND sẽ chịu áp lực khi thặng dư thương mại giảm, dự trữ ngoại hối buộc phải bung ra để can thiệp. Nếu không xử lý khéo, tỷ giá sẽ gây hiệu ứng dây chuyền tới lãi suất, lạm phát, và niềm tin tiêu dùng.
• Thất nghiệp cục bộ ở các khu công nghiệp: Khi đơn hàng xuất khẩu giảm, các doanh nghiệp sẽ buộc phải co cụm sản xuất, đặc biệt là các ngành thâm dụng lao động (dệt may, gỗ, điện tử). Từ đó kéo theo tiêu dùng nội địa sụt giảm.
• Áp lực tài khóa: Khi kim ngạch xuất khẩu giảm, thuế thu từ doanh nghiệp FDI sụt mạnh, ngân sách nhà nước sẽ chịu áp lực tìm nguồn thay thế.

4. Vì sao Việt Nam bị chọn? – Sự dịch chuyển từ Trung Quốc và thế khó của một quốc gia “đứng giữa”

Chúng ta không thể phủ nhận rằng Việt Nam đã trở thành bến đỗ thay thế Trung Quốc trong chiến lược “China+1” của nhiều tập đoàn công nghệ toàn cầu. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc Việt Nam vô tình nằm trong vùng tác chiến giữa Mỹ và Trung Quốc.

Mỹ đánh thuế Việt Nam không phải vì chúng ta là đối thủ, mà vì chúng ta nằm quá gần và có mối quan hệ sản xuất – thương mại mật thiết với Trung Quốc, thậm chí là nơi tái xuất hàng hóa của Trung Quốc để né thuế.

5. Phản ứng và chiến lược: Việt Nam cần làm gì trong vòng 7 ngày tới?

Trump tuyên bố các nước có 1 tuần để đưa ra chiến lược phù hợp, trước khi chính sách được thực thi hoàn toàn vào 9/4.

Tôi cho rằng, đây là “thời gian vàng để Việt Nam đàm phán”. Câu chuyện không đơn giản là đi xin miễn thuế, mà là cung cấp bằng chứng cho thấy Việt Nam không phải là nơi giúp Trung Quốc lẩn tránh thuế.

Cần khẳng định vai trò trung lập, minh bạch và cam kết chống gian lận thương mại. Đồng thời, siết chặt truy xuất nguồn gốc hàng hóa để tạo niềm tin với Mỹ và các đối tác phương Tây.

6. Lời khuyên cho nhà đầu tư và doanh nghiệp:

Giai đoạn này, điều quan trọng nhất không phải là kiếm lời, mà là giữ được vốn và sức chống chịu.

• Doanh nghiệp xuất khẩu: Rà soát lại chuỗi cung ứng, đánh giá rủi ro thị trường Mỹ, đẩy mạnh thị trường nội địa, ASEAN, Trung Đông, Ấn Độ…
• Nhà đầu tư tài chính: Cẩn trọng với các mã ngành xuất khẩu, đặc biệt là dệt may, điện tử, logistics. Ưu tiên phòng thủ – tích lũy tiền mặt – chờ cơ hội ở vùng đáy.
• Nhà đầu tư BĐS: BĐS công nghiệp sẽ chịu ảnh hưởng trong ngắn hạn do dòng vốn FDI chững lại. Nhưng đây cũng là cơ hội cơ cấu lại mặt bằng giá – chờ sóng phục hồi sau đàm phán.

7. Kết luận: Đây là thử thách, nhưng cũng là phép thử để Việt Nam bước lên tầm cao mới

Việt Nam đang ở thế khó – không thể né tránh được chiến tranh thương mại. Nhưng nếu biết tận dụng, đây sẽ là thời khắc để khẳng định vị thế – tái cấu trúc mô hình tăng trưởng – định vị lại vị trí địa chính trị kinh tế toàn cầu.

Trong nguy có cơ, ai chuẩn bị kỹ – người đó sống sót và bứt phá.

Tháng Này tôi có tổ chức một chương trình chia sẻ về đầu tư bất động sản thực chiến, Trong đó có hướng dẫn bạn phân tích kinh tế vĩ mô để áp dụng vào đầu tư bất động sản an toàn và hiệu quả. Chương trình được tài trợ hoàn toàn kinh phí ( Miễn Phí). Học tập qua Zoom Online. Học ngay tại nhà bạn. Hãy đăng kí Tại Đây để chúng ta gặp nhau và cùng nhau tiến lên nhé.

Phạm Văn Nam

Nhà đầu tư – Chuyên gia Bất động sản – Tư vấn chiến lược kinh tế vĩ mô

(Nguồn tổng hợp & phân tích từ các báo cáo thị trường, hải quan và các hãng tin quốc tế)